قزوین پایتخت خوشنویسی ایران اسلامی

به گزارش روابط عمومی سازمان زیباسازی شهرداری قزوین؛ سردیس خواجه نظام‌الدین عبیدالله زاکانی در سال ۹۷ در پارک مشاهیر و سال ۱۴۰۱در پیاده راه فرهنگی سبزه میدان نصب و در حال حاضر در معرض دید شهروندان و گردشگران قرار دارد.

 

این سردیس در سال ۹۷توسط هنرمند مجسمه ساز محسن ناصریان ساخته و توسط سازمان زیباسازی شهرداری قزوین جانمایی و نصب شد.

بیوگرافی:

خواجه نظام‌الدین عبیدالله زاکانی معروف به عبید زاکانی شاعر، نویسنده و طنزپرداز فارسی‌زبان قرن هشتم هجری است که طبق قراین موجود در اواخر قرن هفتم یا اوایل قرن هشتم ه.ق. در یکی از توابع قزوین چشم به جهان گشود.

 

عبید زاکانی از شعرا و نویسندگان فارسی‌زبان قرن هشتم است، نام کامل وی خواجه نظام الدین عبیدالله زاکانی متخلص به «عبید زاکانی»، از شاعران مشهور قرن 8 هجری قمری استاز شرح حال و وقایع زندگانی عبید زاکانی بدبختانه اطلاع مفصل و مشبعی در دست نیست. اطلاعات ما در این باب منحصر است به معلوماتی که حمدالله مستوفی معاصر عبید و پس از او دولتشاه سمرقندی در تذکره خود، تألیف شده در قرن 892 ه.ق.

 

در ضمن شرحی مخلوط به افسانه در باب او به دست داده و مؤلف ریاض العلماء در باب بعضی از تألیفات او ذکر کرده‌است. از مختصری که مؤلف تاریخ گزیده راجع به عبید نوشته‌است مطالب زیر استنباط می‌شود اینکه او از جمله صدور وزرا بوده، ولی در هیچ منبعی به آن اشاره نشده‌است. نام شخص شاعر نظام الدین بوده‌است، در صورتی که در ابتدای غالب نسخ کلیات و در مقدمه‌هایی که بر آن نوشته‌اند وی را نجم الدین عبید زاکانی یاد کرده‌اند. نام شخصی شاعر عبیدالله و عبید تخلص شعری او است.

 

عبید در هنگام تألیف تاریخ گزیده که قریب چهل سال پیش از مرگ اوست به اشعار خوب و رسائل بی نظیر خود شهرت داشته‌است. در تذکره دولتشاه سمرقندی چند حکایت راجع به عبید و مشاعرات او با جهان خاتون شاعره و سلمان ساوجی و ذکر تألیفی از او به نام شاه شیخ ابواسحاق در علم معانی و بیان و غیره هست. عبید در تألیفات خود از چندین تن از پادشاهان و معاصرین خود مانند خواجه علاءالدین محمد، شاه شیخ ابوالحسن اینجو، رکن الدین عبدالملک وزیر سلطان اویس و شاه شجاع مظفری را یاد کرده‌است. وی از نوابغ بزرگان است. می‌توان او را تا یک اندازه شبیه به نویسنده بزرگ فرانسوی ولتر دانست.

 

وفات عبید زاکانی را تقی الدین کاشی در تذکره خود سال 772 دانسته و صادق اصفهانی در کتاب شاهد صادق آن را ذیل وقایع سال 771 آورده‌است. از تألیفاتی که از او باقی است معلوم است که بیشتر منظور او انتقاد اوضاع زمان به زبان هزل و طیبت بوده ‌است. مجموع اشعار جدی که از او باقی است و در کلیات به طبع رسیده‌است از 3 هزار بیت فراتر نمی رود.

 

وی در قزوین به دانش اندوزی پرداخته و در این شهر پرورش یافته و تا پایان عمر را در این شهر ماند. در خاندان او دو شعبه از دیگران مشهورتر بودند،شعبه یکم که به گفته حمدالله مستوفی معاصر و همشهری عبید اهل دانش‌های معقول و منقول بودند و شعبه دوم که این مورخ آن‌ها را ارباب الصدور یعنی وزیران و دیوانیان می‌نامد.

 

حمدالله مستوفی، عبید را نظام‌الدین عبیدالله زاکانی یاد می‌کند و او را از شعبه دوم می‌داند. با این همه اطلاع دقیقی از مقام صدارت یا وزارت برای عبید در دست نیست و همین قدر می‌دانیم که در دستگاه پادشاهان فردی محترم بوده است.

 

انتهای پیام/